zondag 30 juni 2013

René kiest: de foto van de neomist #stukvanhetjaar

...de keuze van René: onderdanige devotie en superieure zelfverzekerdheid...
Tijdens de Maand van de Geschiedenis - in oktober a.s. - vindt de landelijke online verkiezing Stuk van het Jaar plaats. Natuurlijk doet ook het BHIC hieraan mee! Verschillende BHIC-medewerkers hebben hun favoriete stuk uitgezocht. Vanaf 1 juli a.s. kun je je stem uitbrengen op: www.bhic.nl/stukvanhetjaar. Op ons blog presenteerden de BHIC-medewerkers de afgelopen tijd hun favorieten en René sluit vandaag de rijen.

Wat maakt een archiefstuk nou bijzonder? In de meeste gevallen zal de uniciteit een rol spelen; er immers maar één exemplaar van het betreffende document. Soms bepaalt de vormgeving het bijzondere karakter: een schitterende met de hand ingekleurde kaart spreekt tot ieders verbeelding.

Ook de ouderdom kan een toegevoegde waarde geven: een fragment uit de 13e eeuw is al snel indrukwekkend, hoe onleesbaar het ook moge zijn. En soms geeft ook de maatschappelijke betekenis het archiefstuk extra glans: een vredesverdrag wordt immers belangrijker geacht dan de oprichtingsakte van de plaatselijke geitenfokvereniging.

...René over zijn favoriete foto...
Foto’s voldoen aan geen van deze kenmerken: ze zijn niet uniek, vaak ook niet mooi. Ze bezitten geen bewijskracht zoals een akte en oud zijn ze al evenmin. Toch kunnen ze een bijzondere waarde hebben: vaak onbedoeld geven ze een fraai tijdsbeeld. Uit de immense beeldcollectie van het BHIC heb ik vrij willekeurig een foto van een neomist gekozen. Dat is een priester die net is gewijd en zijn eerste Heilige Mis nog moet opdragen.

Veelal gebeurde dat in zijn geboortedorp of woonplaats van zijn ouders. En dan was het feest in de gemeenschap: de gelovigen verzamelden zich rond zijn huis en dan trok men in optocht naar de kerk, voorafgegaan door een hele reeks bruidjes in het wit. De kerk zat vervolgens stampvol, niemand durfde te ontbreken. Na de plechtigheid werd door de jonge priester snoep uitgedeeld aan de kinderen, rolletjes King en Rang waren favoriet. En dan was er de receptie en aansluitend – enkel voor genodigden – het diner.

We hebben honderden fotoseries die deze gebeurtenis en detail in beeld brengen. De door mij gekozen foto toont het begin van de feestelijkheden: de neomist wordt opgehaald van huis, maar geeft eerst nog even de zegen aan zijn familieleden.

We schrijven 1949, het naoorlogse rijke roomse leven is op zijn hoogtepunt. Het is de tijd dat 90% van alle Brabanders en Limburgers nog praktiserend katholiek is, de tijd dat er in Nederland meer priesters zijn dan alle huisartsen en medisch specialisten van alle gezindten bij elkaar. De tijd dat hel en vagevuur nog angstaanjagende realiteiten vormen, de tijd ook dat de priester de enige is die de zonden van gewone stervelingen in de biecht kan vergeven. Hij is degene die het verschil kan maken tussen eeuwigdurende verdoemenis of permanente gelukzaligheid.

Deze foto illustreert die prominente positie prachtig: de familieleden in onderdanige devotie, de neomist ondanks zijn jeugdige leeftijd in stralende en superieure zelfverzekerdheid. Er is maar één detail dat detoneert: wie op onze site de foto vergroot ziet dat de jonge priester niet alle 33 knoopjes van zijn soutane heeft dicht geknoopt. Kennelijk had ook hij toch last van zenuwen.

René Bastiaanse, directeur BHIC

Vind je dit interessant? Lees dan ook:
- Yvonne kiest: haarpoeder
- Paul kiest: Streetview avant la lettre

Geen opmerkingen: