“Er was eens…..geen Biesbosch”

Regiohistoricus op pad...

 

Dordtse wethouder Mos spreekt auteur Wim van Wijk toe...

Zo begint de Historische Atlas van de Biesbosch: bijna als een sprookjesboek. Er staan 78 kaarten in, dus ook 78 verhalen, want deze atlas van Biesboschkenner en –bewoner Wim van Wijk is geen catalogus, maar een verhalenboek. Toch komen ook de pure kaartliefhebbers, en speciaal de internetfanaten onder hen, ook nu aan hun trekken….

Op vrijdag 30 november 2012 vond de presentatie van Van Wijks ‘magnum opus’ plaats. Niet in een stadhuis, archiefgebouw of winkel, maar zoals het in de Biesbosch hoort: op een boot. Die voer, beschenen door een fel najaarszonnetje, door de kreken van de Hollandse Biesbosch. Aan boord bevond zich, naast de auteur en diens familie en vrienden, een gemêleerd  gezelschap van uitgevers (W Books), bestuurders (stad Dordrecht), archivarissen & historici, natuurliefhebbers en sponsoren.

Het Biesbosch kaartenboek 

De Atlas is feitelijk het verslag van Wim van Wijks zoektocht naar de veranderingen in het landschap van de Biesbosch. Eens was dit een groot waterschap, de Grote Waard. Een reeks rampzalige watersnoden, waaronder de bekende Elisabethvloed van 1421, maakte daar één grote binnenzee van. Stap voor stap veranderde deze watermassa in het hybride landschap dat we nu kennen als de Biesbosch. Van Wijks grootste uitdaging was het vinden van sporen van de situatie vóór 1421 in het landschap van nu. De kaarten en de verhalen doen verslag van die speurtocht.

Ofschoon de Biesbosch oorspronkelijk geheel in Hollands gebied lag, behoort het grootste gedeelte sinds 1815 tot de provincie Noord-Brabant. Vandaar dat ook het BHIC betrokken werd bij dit project, als informatiebron en als leverancier van kaartenscans. Maar de meeste kaarten zijn afkomstig uit het Hollandse: de depots van het Nationaal Archief, Erfgoedcentrum DiEP (Dordrecht e.o.) en de Universiteitsbibliotheek Leiden. Wel betreft meer dan de helft van de 78 kaarten Brabants territorium. ’n Aantal daarvan kwam tot nu toe zelden of nooit het depot uit.

Het waterbushokje  (foto's Henk Buijks, BHIC)

Tegelijk met de verschijning van deze Biesboschatlas ging een website de lucht in: www.erfgoedcentrumdiep.nl/biesbosch. Daar kan verder worden ingezoomd op de kaarten dan in het boek mogelijk was. Bovendien tonen onze Dordtse collega’s kaarten waarnaar de Atlas verwijst zonder ze te laten zien. Dat is smullen geblazen. We eindigen dus graag met een pluim voor Dordt!