woensdag 7 oktober 2015

Zware kost, die resolutieboeken...

...welke boeken zijn er nu zó dik?...
Wie tijdens Open Monumentendag of Den Bosch Maritiem naar de Citadel is gekomen, kan het haast niet hebben gemist: een vitrinekast in de centrale hal met daarin drie énorm dikke boeken. Wie het juiste aantal bladzijden wist te raden, kon een drone in de wacht slepen. Maar om welke boeken ging het nu precies? 

Die zware kost die daar zo mooi werd geëxposeerd (met veel dank aan Helioz!) waren resolutieboeken van de Raad van State van de jaren 1748, 1749 en 1752 (van onder naar boven gezien). De Raad van State was tijdens de Republiek het uitvoerend orgaan van de Staten-Generaal. Onze provincie was namelijk geen zelfstandig gewest binnen de Republiek maar viel als generaliteitsland direct onder het bestuur van de Staten-Generaal. Alle besluiten die op de zittingen van de Raad van State werden genomen, werden vastgelegd in resoluties. Dus in deze 'Haagse' boeken vind je dus veel informatie over 'ons' Brabant. Het BHIC beschikt over een bijna complete serie in het net geschreven resoluties van de Raad van State (1584-1795, toegangsnr. 178).

De resolutieboeken van de Raad van State vormen een rijke bron voor onderzoekers. Ze geven veel informatie over bijvoorbeeld alle vestingsteden met forten en schansen in den lande van noord naar zuid van Bourtange naar Sluis in Zeeuws-Vlaanderen, militaire functionarissen van soldaat tot generaal, ingenieurs, aannemers en opzichters van vestingwerken, kerkelijke functionarissen als predikanten en roomse geestelijken uit die periode. Maar ook rekesten van regenten van afzonderlijke plaatsen, buitenlandse betrekkingen, allerhande militaire informatie, rapporten van de landsadvocaten rond bepaalde processen en noem maar op.

Vanaf het begin van de 18e eeuw zie het aantal militaire zaken enorm toenemen. Logisch, want vanaf 1702 woedde de Spaanse Successieoorlog, die zich deels in de Zuidelijke Nederlanden afspeelde. Tijdens deze oorlog bereikte het Staatse leger van de Nederlandse Republiek met 120.000 man zijn grootste omvang ooit.

Overigens zijn de samenvattingen van de resoluties over de jaren 1629-1713 te doorzoeken op onze website. Het gaat daarbij om een selectie, namelijk alleen om resoluties die de Meierij van 's-Hertogenbosch betreffen. Maar over de jaren 1704-1713 is wel een eenvoudige index op persoons-, plaats- en zaaknamen te doorzoeken die álle resoluties betreft, dus níet alleen resoluties die de Meierij betreffen.

De doorzoekbaarheid van deze prachtige bron hebben we te danken aan archiefonderzoeker Henk Beijers, die vrijwel dagelijks op de studiezaal van het BHIC is te vinden om interessante archieven voor het publiek makkelijk toegankelijk te maken. Henk ontdekte zo dat er in Den Bosch tijdens de Oostenrijkse Successie-oorlog [1740-1748] een militair hopsitaal in gebruik was.

“Men ontdekte in de stad een groot huis van drie verdiepingen. Eigendom van een zekere Gerbade, één van de Bossche schepenen met aan de kant van de Dieze nog een galerij, die overdekt zou moeten worden. Metselaarsbaas Van Wapperom werd erheen gestuurd om een oculaire inspectie te verrichten en volgens hem zou een ingrijpende verbouwing nodig zijn om er circa 800 zieke of gewonde manschappen te kunnen opvangen. Alleen al op de verbouwde derde verdieping werden 120 zieken ondergebracht.” Benieuwd naar de huurprijs van het ziekenhuis of hoeveel kribben (bedden) gemaakt moesten worden? Lees dan hier verder.

Geschreven door:
Marilou Nillesen

Vind je dit leuk? Lees dan ook:
- Frauduleuze notaris loopt tegen de lamp
- Feest valt letterlijk in het water

De beste verhalen via e-mail ontvangen?






Geen opmerkingen: