maandag 4 januari 2016

Oorlog in Heesch beschreven in dagrapportenboek

Niet alle archieven zijn meteen openbaar. Voor zo'n vijf procent geldt - omwille van privacy van nog levende personen, onevenredige benadeling of andere belangen - een beperking op de openbaarheid. Maar die geldt altijd maar voor een bepaalde periode; zodra die is afgelopen, zijn die stukken in te zien. Ieder jaar komen er op die manier nieuwe archieven "bij". Sommige van deze stukken brengen we deze maand voor 't voetlicht. Zoals het dagrapportenboek van veldwachter Belterman uit Heesch...

Wie kent veldwachter Bromsnor uit de tv-serie Swiebertje niet? Zijn naam was niet zo maar gekozen. Een veldwachter van een klein plattelandsdorp als Heesch moest als bewaker van de openbare orde ook enig gezag uitstralen. In 2016 wordt zijn dagrapportenboek van 1940 openbaar. Wat merk je hierin tussen surveillances van de Rijksweg, toezicht op sluiting cafés, diefstallen en aanhoudingen in, van het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog? De 34-jarige veldwachter J.B. Belterman noteert...

Inval Duitse troepen op 10 mei 1940



Vrijdag 10 mei 1940 te 4.15 uur

Geconstateerd, dat een groot aantal vliegtuigen over deze gemeente vlogen en met mitrailleurs en afweergeschut werd geschoten.
Onmiddellijk luitenant-kolonel Ribbius, die in mijn woning was ingekwartierd, met een en ander in kennis gesteld.
Aangezien door de radio werd bekend gemaakt dat Duitsche troepen onze grenzen hadden overschreden, mij bij den Burgemeester gemeld en aan alle cafehouders de bekendmaking betreffende alcoholische dranken van den O. v. L. en Z. (Overste van Land en Zee) bekend gemaakt en aangezegd hieraan gevolg te geven.
Toezicht op het verkeer in verband met het verplaatsen van troepen.

Vliegtuigbom in Heesch ontploft op 10 juni 1940 



Op maandag 10 juni 1940 rapporteert de veldwachter dat er in de nacht van zondag op maandag een vliegtuigbom is gevallen in Heesch. Hier leest u wat voor impact dat had op de autoriteiten en de bevolking.

Maandag 10 juni 1940 te 2.45 uur

Meldt Antonius van der Stappen, oud 40 jaar, landbouwer, wonende te Heesch, Hoogen B 64, belast met nachtwake in verband met bescherming tegen luchtaanvallen, in opdracht van den Burgemeester, dat binnen de gemeente Heesch een vliegtuigbom is gevallen en naast de woning van de weduwe Broeksteeg B 127 is ontploft.
Onmiddellijk ter plaatse gegaan en was den Burgemeester reeds aanwezig, bleek, dat naast de woning een gat was geslagen van circa 3,50 meter diepte en een middellijn van circa 8 meter. Het huis was aan de Noordzijde geheel ingestort, terwijl alle binnenmuren gescheurd waren. 
Persoonlijke ongelukken hadden niet plaats gehad. 
Daar omwonenden van meening waren, dat nog een tweede bom was gevallen, die niet tot exploisie was gekomen, is door ons het terrein afgezocht en heb ik aan onbezoldigd-gemeenteveldwachter W. van Rosmalen met de bewaking belast. Een staat ter regeling van de diensten voor de bewaking is door mij opgemaakt en aan de onbezoldigde gemeenteveldwachters uitgereikt.
De rijksveldwachter was even ter plaatse en verklaarde er rapport van te zullen maken en is daarop heengegaan. 
Te  9.00 uur Afzetting bij bominslag gecontroleerd en den onbezoldigd Gemeenteveldwachter Sesink instructies voor de veiligheid der nieuwsgierige bezoekers gegeven en last gegeven dat niemand onbevoegd het huis mocht betreden (tot 11.30 uur).
Te 12.00 uur In verband met groot toeloop van schoolkinderen bij bominslag aldaar toezicht gehouden en kinderen op afstand doen gaan (tot 13.45 uur).
Te 14.00 uur De onbezoldigde gemeenteveldwachters J.A. Smits en Joh. Van Oort, aangezegd welke uren zij de bewaking hadden (tot 16.15 uur).
Te 20.00 uur Verzoekt Antonius Beem, als hoofd van de opruimings- en herstellingsdienst van de luchtbescherming te Heesch, in opdracht van den Burgemeester mee naar de woning van de weduwe Broeksteeg te gaan en aan te wijzen welke muren omvergehaald dienden te worden om instorting te voorkomen. Aan verzoek voldaan en aanwezig gebleven bij omhaling der muren (tot 23.30 uur).
Waarvan door mij op afgelegden ambtseed is opgemaakt en geteekend dit rapport, J.B. Belterman, veldwachter der gemeente Heesch

In het archief van het gemeentebestuur van Heesch bevindt zich nog een politierapport van 29 juni 1940 van deze gemeenteveldwachter met de getuigenverklaring van Johannes Broeksteeg, de 48-jarige zoon van de weduwe Petrus Broeksteeg. Uit dit rapport weten we dat wijk B 127 in ‘de Velft’ lag. Hieronder ziet u fragmenten uit de rapporten:



Nog geen jaar later overleed Wilhelmina Verheijen, al 40 jaar weduwe Petrus Broeksteeg, op 30 april 1941 in Heesch in de leeftijd van 78 jaar..

Geschreven door:
Annemarie van Geloven

Vind je dit leuk? Lees dan ook:
- Bij de brandweer
- Paniek op de Zeedijk van Oijen

De beste verhalen via e-mail ontvangen?






Geen opmerkingen: