Over bidprentjes gesproken...



Het bidprentje van “Johanna Maria Vloers, gewezene Huisvrouw van den Heer Johannes Andreas van den Grootenacker, Medicinae Doctor. Overleden te Uden, den 30 julij 1833, in den ouderdom van ongeveer 70 jaren” (Uden Archief van Bressers).

Bidprentjes zijn nog steeds geliefde gedachtenisplaatjes die bij een uitvaart (in Rooms-Katholieke kringen) worden uitgedeeld. Stond er vroeger een voorstelling op uit de bijbel, van Christus, een heilige of een godsdienstig symbool, vanaf halverwege de 19de eeuw sierde de voorkant ook wel  een mooie foto van de overleden persoon. Dit vanwege het herinneringsaspect. Het Uden Archief van Bressers heeft zijn collectie bidprentjes deze week aangevuld met ongeveer 2000 stuks en telt nu maar liefst 15.000 Udense gedachtenis- of bidprentjes, rouwbrieven en rouwadvertenties.

De collectie heeft betrekking op personen die binding hebben gehad met Uden, Volkel of Odiliapeel. Wil je meer weten over bepaalde Udense families, dan zijn deze prentjes een interessante bron. Je kunt zoeken op volledig ingevulde namen, plaatsen én religieuze ordes. Ben je op zoek naar een geestelijke of religieuze, dan zul je hier ruim 900 treffers vinden vanwege het grote aantal kloosters dat in Uden gevestigd was. Heb je interesse in een scan, dan kun je die op aanvraag krijgen. Trouwens, het Uden archief is ook heel blij met bidprentjes (of scans) die het zelf nog niet in zijn collectie heeft. 

De eerste Brabantse bidprentjes zijn gewone algemene devotieprentjes. Op de achterkant staat vaak een handgeschreven tekst waarin een gebed wordt gevraagd voor een overledene. Vandaar de naam ‘bidprentje’. Rond 1830 kwamen de eerste gedrukte exemplaren in omloop. Wist je trouwens dat aanvankelijk alleen voor priesters of aanzienlijke families een bidprentje werd vervaardigd? Anderen moesten genoegen nemen met een ‘invulprentje’ waarop een familielid dan zelf de naam en sterfdatum van de overledene kon invullen…

Kijkje nemen in de aangevulde collectie bidprentjes van het Uden Archief van Bressers? Klik dan hier.

Bij de Heemkundekring Uden kun je trouwens ook terecht. Zij beschikken over een uitgebreide collectie van ruim 10.000 bidprentjes. Bovendien hebben zij van de Kruisheren te Uden een collectie in bruikleen gekregen.

Tip: Meer weten over de ontstaansgeschiedenis van bidprentjes en devotieprentjes? De Heemkundekring van Loon op Zand heeft hier een aardig artikel over geschreven.

Zo maar een mooi bidprentje uit de collectie